"Học từ thất bại của người khác để thành công"

Ông chủ Alibaba chọn cách đứng trên khấu khi bắt đầu phần chia sẻ dài 20 phút với các sinh viên. Jack Ma phát biểu bằng tiếng Anh và khán giả hầu như không có tai nghe phiên dịch. Sau mỗi câu nói hay của vị tỷ phú, hội trường lại dậy lên tiếng vỗ tay, reo hò từ các hàng ghế.

Lần thứ hai đến Việt Nam, ông chủ Alibaba bắt đầu bài phát biểu bằng cảm nghĩ về Hà Nội và về người trẻ: "Buổi tối hôm qua khi tản bộ phố Hà Nội, tôi thấy rất nhiều bạn trẻ dạo phố, nụ cười luôn nở trên môi và chơi các trò chơi dân gian. Tôi tự hỏi tại sao họ hạnh phúc đến vậy. Tôi nghĩ vì họ trẻ và kỳ vọng vào tương lai tươi sáng của đất nước".

Hồi tưởng về thời lập nghiệp, ông cho biết mình sinh ra trong một gia đình nghèo khó, không có ông bố hay ông chú nào giàu có hoặc quyền lực. "Nhưng đó là những điều tuyệt vời nhất với tôi", ông khẳng định.

Truyền lửa cho người trẻ, Jack Ma nói về khởi nghiệp trong thời đại 4.0: "Chúng ta đang ở trong thời đại của cách mạng công nghiệp 4.0, mỗi cuộc cách mạng công nghệ kéo dài 20-30 năm đầu. Internet mới có được 20 năm và 30 năm tới đây, những người tận dụng được Internet trong kinh doanh của mình mới thành công. Trong 30 năm tới, trí tuệ nhân tạo và nhiều thứ sẽ còn thay đổi. Những hoạt động kinh doanh trong thời gian qua là B2C. Thế kỷ này sẽ là thế kỷ của công nghệ dữ liệu".

Ông chủ Alibaba chia sẻ quan điểm về thất bại. Theo ông, chúng ta không nhất thiết học từ thất bại của chính mình. "Nhiều năm trước đây, tôi cùng những cộng sự đã cố gắng học hỏi từ những thất bại của những người khác", ông nói.

"Người thành công không bao giờ phàn nàn"

"Tôi không nghĩ tôi thông minh hơn các bạn", ông chủ Jack Ma khiến nhiều khán giả bật cười. "Tôi đã 3 lần trượt đại học. Nhưng tôi không từ bỏ, thất bại, tôi lại làm lại".

Đó là câu ông ví dụ để khích lệ giới trẻ suy nghĩ về tương lai. "Hiện tại 54% dân số dùng di động, nhưng nhiều người chủ yếu để chơi game. Bạn hãy cố gắng sử dụng di động để buôn bán, giao tiếp với mọi người trên mạng", Jack Ma đưa ra rời khuyên. "Đất nước này có 95 triệu dân nhưng chỉ 4 triệu người mua bán trên mạng. Đó chính là cơ hội để bạn thực hiện", ông nói tiếp.

Từng nhiều lần gặp gỡ những người thành công nhất nhì thế giới như Bill Gates, Warren Buffett, ông chủ Alibaba cho biết ông nhận thấy một điểm chung đó là người thành công không bao giờ phàn nàn.

Câu hỏi của sinh viên làm khó Jack Ma

Kết thúc bài diễn thuyết, Jack Ma được Chủ tịch FPT Trương Gia Bình mời tham gia chương trình hỏi đáp với sinh viên. Từ dưới khán phòng, cả "rừng" cánh tay giơ lên.

Một khán giả không kiềm chế được cảm xúc, khi nhận micro thay vì đặt câu hỏi đã hô lên "We love Jack Ma" và nhờ ban tổ chức gửi đến Jack Ma một bức thư chuẩn bị sẵn. Tỷ phú nổi tiếng thế giới đã đặt tay lên ngực để đáp lại tình cảm này.

Trả lời câu hỏi của nữ sinh viên Ngô Linh từ Học viện Ngoại giao về động lực để ông bước tiếp sau nhiều lần thất bại, Jack Ma không giấu giếm rằng bản thân rất buồn. "Bố mẹ nói: Ai cũng xin được việc, sao con lại bị từ chối? Tôi nghĩ rằng số phận không muốn tôi vào những công ty đó, mà muốn tôi thành lập công ty riêng của mình", Jack Ma giãi bày.

"Tôi muốn nói với họ, tôi đã trải qua nhiều thất bại như thế nào Tôi về nhà và ngủ, ngày mai lại cố gắng. 80% người trên thế giới này có những trải nghiệm như vậy. Nếu Jack Ma không phải Chủ tịch Alibaba, sẽ không ai để ý. Tuy nhiên, tôi thành công và người ta mới để ý tới tôi. Tôi không bao giờ từ bỏ. Vì khi chúng ta không từ bỏ, chúng ta sẽ còn nhiều cơ hội".

"Thời điểm nào cũng tốt để trở thành doanh nhân", Jack Ma trả lời trước câu hỏi nên khởi nghiệp sớm hay muộn. "Cuộc sống là sự trải nghiệm. Nếu bạn là sinh viên, hoạt động quan trọng nhất với bạn là hãy là sinh viên giỏi ở trường đại học. Sau đó, khi 20-30 tuổi, bạn nên làm ở một công ty có sếp tốt chứ không phải một công ty tốt. Hãy học hỏi từ ông ta. 30-40 tuổi, muốn làm gì hãy tự làm. Khi 50 tuổi bạn phải làm cái gì thấy mình giỏi về cái đó. Từ 50-60 tuổi, bạn nên trao cơ hội cho giới trẻ, xây dựng đào tạo họ và dành thời gian cho cháu nội, ngoại".

Trước câu hỏi "Gặp khó khăn thì ông hỏi ai", Jack Ma phải suy nghĩ giây lát để đưa ra câu trả lời: "Khi tôi khởi nghiệp, tôi hỏi đồng nghiệp. Khi công ty lớn hơn, tôi vẫn hỏi đồng nghiệp. Và khi có Alibaba, tôi vẫn xin ý kiến từ những người làm cùng. Đó chính là tinh thần làm việc nhóm". Tinh thần làm việc nhóm được Jack Ma đề cao nhân câu hỏi này. "Không có ai là hoàn hảo, không phải bạn làm nên nhóm của mình thành công mà họ tạo nên thành công của bạn. Trong 18 năm qua, không có vấn đề gì lớn đến mức tôi phải nghĩ đến viễn cảnh tồi tệ nhất. Luôn luôn có giải pháp, luôn luôn có con đường cho mọi vấn đề. Tôi khuyên bạn hãy tìm ra nó cùng với những người đồng sự của mình".


Câu hỏi cuối cùng không đến từ sinh viên mà được trao cho nữ diễn viên Lan Phương. Nữ diễn viên phim "Cô gái xấu xí" gây bất ngờ với câu hỏi về tương lai Bitcoin. "Anh trai tôi làm việc liên quan đến đồng tiền ảo", cô giải thích.

Sau ít giây suy nghĩ, ông chủ Alibaba cho biết ông không phải là người hâm mộ đồng Bitcoin nhưng quan tâm đến một xã hội không dùng tiền mặt. "Công việc của tôi ở Alibaba hay Alipay là cố gắng đảm bảo thế giới phi tiền mặt là xã hội bình đẳng. Tất cả một xã hội phát triển bao trùm. Tất cả mọi người đều được hưởng lợi ở đó. Tôi căm thù tham nhũng và phương thức thanh toán không tiền mặt góp phần hạn chế tham nhũng", ông nói.

Buổi đối thoại cùng Jack Ma thu hút sự chú ý của hàng nghìn sinh viên các trường Đại học cũng như giới trẻ, giới startup Việt Nam. Hàng nghìn người đã đứng chờ trước cửa Trung tâm Hội nghị Quốc gia trước giờ khai mạc chương trình.

Với tài sản 39 tỷ USD, Jack Ma là thần tượng của nhiều người trẻ vì câu chuyện khởi nghiệp tự thân được xem là thần kỳ. Ông từng trượt cấp hai 2 lần, trượt đại học 2 lần, bị Harvard từ chối 10 lần, trước khi đỗ vào Học viện Sư phạm Hàng Châu - ngôi trường được xem là tệ nhất ở quê ông thời đó.

Ra trường, Jack Ma xin việc thất bại hơn 30 lần, song ông vẫn không ngừng tin tưởng vào bản thân, nghênh chiến những thử thách mới, quyết chí dựng nên "đế chế" Alibaba. Câu chuyện của Jack Ma là nguồn cảm hứng cho tất cả sinh viên và giới trẻ đang khao khát thể hiện bản thân.

Buổi đối thoại diễn ra chiều 6/11, sau khi tỷ phú vừa có những bài phát biểu ấn tượng tại Diễn đàn thanh toán điện tử Việt Nam (VEPF) 2017 sáng cùng ngày. Lần thứ hai đến Việt Nam, ông chủ Alibaba có một ngày bận rộn. Trước giờ khai mạc sự kiện VEPF, Jack Ma đã hội kiến Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Lê Minh Hưng.