KIẾN TRÚC NHÀ Ở LẮP GHÉP TRÊN THẾ GIỚI
1. Khái niệm:
Nhà ở lắp ghép là loại nhà ở được xây dựng bằng cách lắp ghép các cấu kiện, các module được chế sẵn lại với nhau để tạo thành một căn nhà hoàn chỉnh.
2. Sơ lược về lịch sử phát triển trên thế giới:
Trên thế giới nhà ở lắp ghép hình thành và phát triển từ thế kỷ thứ 17. Nó được đánh dấu ở Anh bằng một sự kiện vào năm 1624, khi một ngôi nhà làm bằng các tấm panel gỗ được chuyển từ Anh đến Cape Ann (thuộc địa của Anh), để phục vụ nhu cầu về chỗ ở cho thủy thủ một đội tàu đánh cá.
Sau đó phát triển ở Mỹ từ năm 1849. Khi đó các bộ phận của một căn nhà được sản xuất sẵn ở nhà máy sau đó được đóng gói và vận chuyển bằng đường sắt đến California nhằm phục vụ nhu cầu về chỗ ở cho những người khai thác vàng ở California.
Hình 1: Một mẫu quảng cao nhà lắp ghép của công ty Aladdin (1917).
Khi chiến tranh thế giới lần I (1914-1918) gần kết thúc. Nhà ở lắp ghép ở Anh, Đức, phát triển mạnh mẽ hơn. Nhằm phục vụ nhu cầu nhà ở nhanh, rẽ cho lực lượng quân nhân trở về sau chiến tranh (hình 1).
Với sự phát triển của công nghệ hiện đại ngày nay nhà ở lắp ghép không chỉ dừng lại ở một số kiểu mẫu nhất định. Hiện nay nhà ở lắp ghép của các nước phát triển đã đạt đến mức độ thiết kế tùy theo sở thích của chủ ngôi nhà. Nhà ở lắp ghép đã không còn mang ý nghĩa theo cách thức xây dựng lắp ghép nữa, mà nó được hiểu như là một phong cách, một “style”, một kiểu nhà ở thời hiện đại.
3. Đặc điểm nhà lắp ghép:
Hình 2: Mô tả đặc điểm nhà ở lắp ghép hiện nay
Kết cấu: Công nghiệp hóa nhà ở trên thế giới có 3 hình thức: (1) ngôi nhà được tạo thành bởi hệ khung chịu lực chính và lớp vỏ bao che bên ngoài. (2) vách cứng. (3) module toàn khối. (hình 2)
Vật liệu: Sử dụng các loại vật liệu như: gỗ, thép nhẹ, bê tông cốt thép, tấm panel EPS, alumium. Các loại vật liệu này có ưu điểm là độ bền cao (hệ khung thép cho độ bền lên đến 95 năm và khả năng tái chế là 90%), các tấm panel dễ phân hủy trong môi trường (hình 3).
Hình 3: Vật liệu sử dụng trong nhà ở lắp ghép
4. Kết luận:
Xây dựng nhà ở dựa trên phương pháp sản xuất và xây dựng lắp ghép của một số nước trên thế giới có những ưu điểm:
- Rút ngắn thời gian thi công và giảm giá thành xây dựng mà tiện nghi và chất lượng môi trường sống vẫn đảm bảo. Giải quyết được nhu cầu nhà ở lớn, nhanh và rẽ, góp phần nhanh chóng ổn định đời sống người dân, tạo điều kiện phát triển kinh tế xã hội.
- Kiến trúc nhà ở lắp ghép trên thế giới đã và đang phát triển rất mạnh mẽ. Đó là xu hướng chung trong quá trình công nghiệp hóa và hiện đại hóa xây dựng trên phương diện toàn cầu chứ không còn là định hướng riêng lẻ của bất cứ quốc gia nào nữa. Do đó là người trong nghề thiết kế và xây dựng chúng ta cần có một hướng nhìn mới hơn về cách xây dựng nhà ở, để kịp thời thích ứng với sự đổi mới và phát triển của công nghệ xây dựng ngày nay.
Tài liệu tham khảo: Ryan E. Smith (2010), Prefab architecture, copyright © by John Wiley & Sons, Inc, printed in the United States of America.